Gdańsk miastem alternatywnych wycieczek. Niemal 7 000 uczestników 7 tras spacerowych

6690 mieszkańców i turystów wzięło udział w alternatywnych spacerach po Gdańsku z Instytutem Kultury Miejskiej. Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki opowiadali o Oruni, Nowym Porcie, Zaspie, Biskupiej Górce i Dolnym Mieście. Osoby związane z grupą społeczną Metropolitanka przybliżały podczas spacerów na Starym i Głównym Mieście postacie kobiet ważnych dla miasta w przeszłości, a w trakcie spacerów po dawnych terenach Stoczni Gdańskiej wspominały jej pracownice i kobiety zaangażowane w strajki lat 80′.

To był już szósty sezon pod znakiem alternatywnych spacerów w Gdańsku. Zwiedzanie dzielnic zainaugurowała w 2011 roku Zaspa i oprowadzanie po Kolekcji Malarstwa Monumentalnego. Popularność spacerów i chęć do odkrywania nowych dzielnic i zakątków miasta z roku na rok jest coraz większa. Często mieszkańcy zbierają „komplet” spacerów – po wszystkich dzielnicach. W sezonie letnim 2016 z Instytutem Kultury Miejskiej Gdańsk, podczas 402 bezpłatnych spacerów z Lokalnymi Przewodnikami i grupą społeczną Metropolitanka, zwiedziło 6990 osób.

Tegoroczna edycja Lokalnych Przewodników i Przewodniczek miło nas  zaskoczyła pod kątem frekwencji. Z roku na rok widać, że rośnie zainteresowanie zwiedzaniem i poznawaniem Gdańska poza głównymi szlakami turystycznymi. Na Oruni odbyły się także spacery dla uczniów szkół podstawowych, podczas których Lokalne Przewodniczki pomogły dzieciom poznać historie i tajemnicy ich dzielnicy. Nowym Porcie jeszcze trwa praca nad przewodnikiem po dzielnicy, który opracowują uczniowie ze SP nr 55 – mówi Barbara Sorka z Instytutu Kultury Miejskiej.

48 Lokalnych Przewodników i Przewodniczek oprowadza indywidualnie wytyczonymi trasami po 5 dzielnicach. Praktycznie codziennie, od czerwca do końca września, można było wybrać się na spacer po Oruni, Nowym Porcie, Biskupiej Górce, Dolnym Mieście czy Zaspie. Odbyło się ich aż 284! Podczas dwóch spacerów w tym samym rejonie, możemy poznać zupełnie inne miejsca i historie, ponieważ każdy przewodnik czy przewodniczka wplata w opowieść o miejscu swoje indywidualne wspomnienia i doświadczenia związane z dzielnicą. W wycieczkach z Lokalnym Przewodnikami i Przewodniczkami uczestniczyło 5609 osób!

Orunia, to dzielnica w której spacery odbywały się w tym roku po raz pierwszy. Dzielnicę odwiedziło aż 1407 osób podczas 53 spacerów.

W jednym ze spacerów uczestniczył wnuk pana, który współorganizował budowę pompy, która po wojnie pozwoliła odwodnić zalaną część dzielnicy. Pan będący wieloletnim mieszkańcem Oruni bardzo ciekawie uzupełniał moje opowieści o szczegółowe nazwiska czy daty. Ciekawym doświadczeniem były spacery z kilkoma klasami jednej ze szkół podstawowych z ul. Emilii Hoene. Wyobraźnia dzieci nie zna granic, więc Lodownia w Parku Oruńskim miała być wejściem do tajemniczego korytarza podziemnego wiodącego do Gdańska, lochem, więzieniem albo norą smoka – opowiada Aleksandra Abakanowicz.

Drugi rok spacerowaliśmy (pieszo i rowerami) po Nowym Porcie.

Bardzo lubię jak podczas spacerów do grupy przyłączają się przypadkowi przechodnie – mieszkańcy Nowego Portu, którzy chcą podzielić się jakąś anegdotą związaną z przeszłością dzielnicy. Szczególnie ciekawe i barwne opowieści pochodzą z okresu, kiedy Nowy Port tętnił życiem jako miejsce związane z odbywającą się tam żeglugą – mówi Anna Wesołowska – Owczarska, przewodniczka po Nowym Porcie.

Wiele ciekawych historii mają Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki z Dolnego Miasta:

Miałam dwa spacery trwające około 4 godzin! Uczestnicy chcieli wejść na Bastion Żubr by podziwiać widok i tak zrobili. Na jednej z wycieczek był wykładowca Akademii Muzycznej – organista-fortepianista. Za zgodą księdza włączył organy i zagrał piękny koncert, a jego partnerka śpiewała. Dwie wycieczki zakończyły się o 23.00 – szantami w „Zejmanie” – mówi Anna Nawrocka-Morze.

Trzeci sezon spacerów z Lokalnymi Przewodniczkami i Przewodnikami po Dolnym Mieście to z jednej strony kilka sprawdzonych już pomysłów na ciekawe opowieści (o Stągwiach Mlecznych, o Loży Masońskiej, o montowni amerykańskich samochodów czy też o Baczku), a z drugiej modyfikacje tras, np. wizyta w czynnym maglu albo w ogrodzie społecznym – opowiada Jacek Górski.

Od tego roku prowadzę grupy również do magla przy ul. Królikarnia. Zawsze najpierw sama wchodzę do wnętrza i pytam szefową czy możemy na chwileczkę. Pani właścicielka wyraża zgodę i wtedy proszę, żeby każdy uczestnik wszedł do środka i nabrał głęboko powietrza. Ludzie wychodzą po minucie, ale są w stanie upojenia i szczerej radości. Prawie każdy mówi, że to zapach jego dzieciństwa! – dodaje Danuta Płuzińska.

2016 był ważnym rokiem dla Kolekcji Malarstwa Monumentalnego na Zaspie, odbył się ostatni Festiwal Monumental Art, ale nie kończą się spacery z Lokalnymi Przewodnikami!

Patrząc z osobistej perspektywy lokalnego przewodnika, tegoroczny sezon spacerów sponsorowała literka F jak frekwencja. Liczbę uczestników poniżej 10 raportowałem tylko raz, gdy pod Plamą stawiło się sześciu śmiałków niezniechęconych porywistym wiatrem i deszczem. Dla wielu z naszych gości, wizyta na Zaspie to był tylko jeden z etapów sztafety, na którą składały się spacery z lokalnymi przewodnikami w historycznych dzielnicach Gdańska. Do historii przejdzie także wernisażowy pochód Monumental Art, który z uwagi na swą liczebność, został uznany przez przypadkowych przechodniów za demonstrację – wspomina Jarek Orłowski.

Zakończyły się również spacery herstoryczne po Starym i Głównym Mieście poświęcone gdańskim prekursorkom i działaczkom polonijnym oraz oprowadzania po terenach Stoczni Gdańskiej szlakami jej pracownic i działaczek opozycyjnych realizowane przez IKM we współpracy z grupą społeczną Metropolitanka.

Szczególnym zainteresowaniem w tym roku cieszyły się spacery z byłymi pracownikami Stoczni Gdańskiej, panią Heleną Dmochowską, która pracowała jako suwnicowa oraz panem Maciejem Multaniakiem, stoczniowym inżynierem. Osobista narracja i „historie z pierwszej ręki” zdecydowanie wyróżniają trasę Stoczniową – mówi Anna Urbańczyk z Instytutu Kultury Miejskiej.

Statystyki spacerów: łącznie spacerów: 402 | łącznie uczestników: 6690

Orunia: 1407 osób, 53 spacery
Biskupia Górka: 1362 osoby, 74 spacery
Dolne Miasto: 1115 osób, 58 spacerów
Zaspa: 1006 osób, 56 spacerów
Nowy Port: 719 osób, 43 spacery
Stocznia Gdańska: 1164 osoby, 75 spacerów
Stare i Główne Miasto: 217 osób, 43 spacery

Organizator: Instytut Kultury Miejskiej, Miasto Gdańsk
Partnerzy: grupa inicjatywna „Od Wyzwolenia do Wolności” – Nowy Port, Stowarzyszenie WAGA – Biskupia Górka, Stowarzyszenie Opowiadacze Historii Dolnego Miasta – Dolne Miasto, Orunia – Stacja Orunia GAK
Patroni medialni: Aktivist! Gazeta Wyborcza, metrocafe.pl, Poznaj Świat, Trójmiasto.pl, Radio Gdańsk, iBedeker.pl

Wykłady i spacery w Nowym Porcie i na Oruni dofinansowane są ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm jutra”.