Pierwszy rok programu Sieć Kultury w województwie pomorskim. Jak zmienił edukację kulturową w regionie?

Za nami rok działania programu „Sieć Kultury. Edukacja Kulturowa w województwie pomorskim”. W tym czasie odbyły się: konkurs regrantingowy, w którym przyznano niemal 65 000 złotych na realizację projektów z zakresu edukacji kulturowej, 19 warsztatów, 22 spotkania informacyjno – sieciujące w regionie oraz 48 spotkań badawczych. Operator programu – Instytut Kultury Miejskiej – podsumowuje rok 2016 i ujawnia plany Sieci Kultury na rok 2017.

Warsztaty

Od czerwca do października 2016 odbyło się 19 warsztatów, w których wzięło udział 130 osób. Tematy, które były poruszane to m.in.: Design Thinking dla kultury, Nowe Technologie w edukacji kulturowej, Facylitacja jako narzędzie pracy z grup, Budowania projektów edukacji kulturowej, Narzędzia do tworzenia plakatów i ulotek (z elementami skutecznej promocji) oraz Komunikacja i promocja wydarzenia w mediach. Zobacz relacje zdjęciowe na www.sieckultury.pl.

Konkurs regrantigowy

Program finansowania zakładał współpracę przedstawicieli sfery kultury z przedstawicielami placówek oświatowo-edukacyjnych. Do konkursu zgłoszono 76 wniosków – 26 „dużych” i 50 „małych”. W kategorii „duże projekty” wsparcie kwotą do 15 tys. zł brutto otrzymały dwa projekty. New SCHOOL, który zmienił stare lekcje plastyki, techniki czy godzinę wychowawczą w nowe: lekcje street wear, street art czy lekcję kreatywną. Na zakończenie nowych lekcji uczniowie ZSO Nr 5 w Nowym Porcie przygotowali pokaz mody ulicznej. Projekt Zobaczyć na nowo – budowanie poczucia tożsamości lokalnej połączył uczniów z SP Nr 21 na Biskupiej Górce z uczniami SP Nr 1 w Kartuzach w dbaniu o estetykę ich najbliższego otoczenia.

W kategorii „małe projekty” wsparcie kwotą do 5 tys. zł brutto otrzymało osiem projektów. Dzieciaki lubią zwierzaki. A co lubią zwierzaki? Nad tym zastanawiali się uczniowie i uczennice SP Nr 60 w Gdańsku podczas wyjścia do ZOO, warsztatów plastycznych, robienia zdjęć czy opowiadania historii. Fotozmiany – upływ czasu w przestrzeni, to tytuł projektu łączącego szkoły w Zgórzycy, Damnicy i Damnie. Uczniowie dokonywali odtwarzania (pastiszu) starych, znalezionych w rodzinnych lub bibliotecznych archiwach, fotografii. Sieć korzeni w Główczycach zakładała wyposażenie młodzieży w podstawową wiedzę o etnologii i przygotowanie spójnej, małej wystawy o swojej rodzinie. Punkt widzenia, który odbył się w Choczewie polegał na cyklu warsztatów z animacji poklatkowej (wraz ze stworzeniem animacji) i grze biblioteczno – historycznej. Szekspir czy Shakespeare? Prowadzony w Słupsku projekt był cyklem warsztatów teatralnych dla młodzieży zakończonym przedstawieniem, które uczestnicy samodzielnie promowali, dokumentowali i realizowali. Teatr budzi ludzi, czyli przedstawienie teatralne w konwencji Czarnego Teatru przygotowała młodzież w Domu Kultury w Subkowych. Tuse – tworzę sztukę z młodzieżą. Na murach Gimnazjum nr 11 na Stogach powstał mural, który artysta Tuse namalował razem z uczniami i uczennicami. Włączeni w kulturę, to projekt, który łączył młodzież z Mrzezina i Gdańska podczas artystycznych warsztatów odnoszących się do tematu wykluczenia.

W realizację projektów zaangażowane były 43 osoby reprezentujące, w tym: 7 NGO, 15 szkół, 5 instytucji kultury, 4 grupy nieformalne, 1 przedsiębiorstwo. Z projektami można zapoznać się tutaj: www.sieckultury.pl/dzialanie/projekty2016/.

Diagnoza i ewaluacja

Celem działań diagnostycznych, które są częścią programu Sieć Kultury, jest rozpoznanie lokalnego potencjału edukacji kulturowej oraz barier, które mogą hamować jej rozwój. Diagnoza opiera się na badaniach jakościowych i ilościowych.

– Przeprowadziliśmy 44 wywiady indywidualne pogłębione oraz 4 wywiady grupowe z przedstawicielami środowiska edukacji kulturowej. Udało się nam „zlokalizować” 1200 podmiotów zajmujących się edukacją kulturową i przeanalizować obszary, jakimi się zajmują w swojej praktyce. W zdecydowanej większości jest to ogólnie rozumiana animacja kulturowa. Kolejnymi dziedzinami, w których podejmowana jest aktywność edukacyjna są: nauka, literatura, muzyka i tradycja oraz niematerialne dziedzictwo kulturowe – mówi Natalia Brylowska, koordynatorka części badawczej Sieci Kultury.

Jeden z wniosków prowadzonej diagnozy wskazuje na to, że nie można mówić o województwie pomorskim jako o jednym spójnym regionie, a raczej o subregionach, lub ewentualnie dużym regionie pomorskim poszatkowanym na mniejsze, mniej lub bardziej spójne całości przestrzenne. Cały raport z roku 2016 dostępny jest w repozytorium IKM: www.repozytorium.ikm.gda.pl/items/show/145.

Plany na rok 2017

Już 16 stycznia w Instytucie Kultury Miejskiej odbędzie się druga Giełda Inspiracji, dla osób i organizacji, które zrealizowały projekty w 2016 roku. – Wspólne podsumowanie będzie dla organizatorów klamrą, sposobem domknięcia działań, które prowadzili w ramach programu Sieć Kultury. Na forum podzielą się swoją praktyką, opowiedzą o trudnościach, doradzą na przyszłość. To element żywej wymiany doświadczeń, które zdobyli przy realizacji swoich działań – mówi Agata Andrasiak, koordynatorka programu Sieć Kultury.

W 2017 roku kontynuowana będzie działalność warsztatowo-szkoleniowa programu Sieć Kultury. Pojawią się obowiązkowe szkolenia z zakresu edukacji kulturowej i budowy partnerstw między sektorem edukacji i kultury. Osoby, które wezmą udział w takim szkoleniu będą mogły ubiegać się o dofinansowanie swoich działań. Odbędą się także warsztaty fakultatywne w regionie. W 2017 Sieć Kultury także przyzna granty wspierające realizację projektu z zakresu edukacji kulturowej. Nowością będą wizyty studyjne do różnych miast i miejscowości w Polsce oraz rozgraniczenie wsparcia finansowego na dwie ścieżki – dla początkujących i doświadczonych organizatorów.

„Sieć Kultury” jest częścią wieloletniego, ogólnopolskiego programu „Bardzo Młoda Kultura” realizowanego przez Narodowe Centrum Kultury. Program ten zmierza do podniesienia poziomu edukacji kulturowej i artystycznej w Polsce. W ramach „Sieci Kultury” organizowane są między innymi warsztaty, konkursy grantowe i spotkania informacyjno-integracyjne. Operatorem programu w województwie pomorskim jest Instytut Kultury Miejskiej.

www.sieckultury.pl