Literatura świeci przekładałem w szkołach! W ramach projektu „Tłumacze w szkołach” na zaproszenie Instytutu Kultury Miejskiej w szkołach w Gdańsku i regionie odbywają się lekcje prowadzone przez tłumaczy i tłumaczki literatury. Pokazują jak fascynująca może być praca z przekładem, żonglerka językiem i poszukiwanie znaczeń. 

Tłumacze i tłumaczki, jak nikt inny, potrafią pokazać, co kryje się pod podszewką polskich wersji znanych powieści czy gdzie szukać odpowiednich słów, gdy ich brakuje. Spotkanie z tłumaczami to wyjątkowa lekcja z pogranicza literatury, języka polskiego i języka obcego. 

Prowadzony przez IKM projekt to inicjatywa edukacyjna, w ramach której uczniowie szkół rozwijają swoje pasje językowe i poznają kulisy pracy tłumaczy literatury podczas lekcji w formie warsztatów. Łączą one teorię z pracą z tekstem, podczas której młodzi ludzie, często po raz pierwszy, dokonują przekładu tekstu literackiego i swoje wybory omawiają ze świetnymi praktykami języka. 

– Udział w projekcie był dla mnie bardzo ciekawym doświadczeniem. Podczas warsztatów w liceum mogłam podzielić się z młodzieżą swoją wiedzą i umiejętnościami z dziedziny, jaką jest przekład literacki, pokazać im „pracę tłumacza od kuchni”, zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej – opowiada tłumaczka z języka angielskiego Zofia Szachnowska-Olesiejuk. -Byłam pozytywnie zaskoczona zainteresowaniem uczniów, które przejawiało się mnóstwem pytań, jakie zadawali mi w tracie zajęć, oraz ich zaangażowaniem w samą pracę nad tekstem. Uważam, że dzięki projektowi uczniowie mają szansę nie tylko dowiedzieć się, jak wygląda i na czym polega zawód tłumacza literackiego, ale i poszerzyć swoje horyzonty zarówno językowe, jak i literackie oraz kulturowe – dodaje Szachnowska-Olesiejuk. 

W tym roku z tłumacze i tłumaczki odwiedzili szkoły ponadpodstawowe: VII Liceum Ogólnokształcące oraz Liceum Ogólnokształcące nr XV im. Zjednoczonej Europy w Gdańsku, X Liceum Ogólnokształcące w Gdyni, Technikum TEB w Gdańsku oraz Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Kartuzach. 

Mistrzami słowa, którzy dzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem byli Wojciech Charchalis, tegoroczny laureat Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za tłumaczenie wierszy Fernanda Pessoi, a także Dorota Konowrocka-Sawa, autorka m.in. nowego przekładu „Roku 1984” Orwella, Kaja Makowska, tłumaczka m.in. literatury dla młodzieży oraz Zofia Szachnowska-Olesiejuk, w której dorobku translatorskim znajduje się około 30 przekładów. 

Inicjatywa „Tłumacze w szkołach” realizowana jest i dofinansowana od 2017 r. ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Ojczysty – dodaj do ulubionych. Podczas wcześniejszych edycji odbyły się dziesiątki lekcji i spotkań młodzieży szkolnej z tłumaczami i tłumaczkami. Dodatkowym efektem projektu są scenariusze lekcji, z których korzystanie w celach dydaktycznych (i niekomercyjnych) jest bezpłatne. Więcej informacji o projekcie: www.tlumaczewszkolach.ikm.gda.pl