Kurator 10. edycji Festiwalu NARRACJE, Piotr Stasiowski, oraz organizatorzy wydarzenia, Instytut Kultury Miejskiej i Gdańska Galeria Miejska, zapraszają do składania propozycji projektów artystycznych. Spośród nadesłanych koncepcji wybrane zostaną prace, które zrealizujemy w ramach tegorocznej odsłony festiwalu 16 i 17 listopada w Gdańsku Oliwie. Propozycje prac należy przesyłać drogą mailową do 30 czerwca na adres info@narracje.eu.

Tytuł tegorocznych NARRACJI, Słońca w ciszy były jak wielki śpiew w zenicie, jest cytatem z wiersza Rainera Rilkego z 1898 roku. Zakończenie utworu, z którego pochodzi przywołany fragment, powstało w Parku Oliwskim, gdzie natchniony pięknem letniej przyrody poeta napisał go wspólnie ze swoją przyjaciółką Lou Andreas-Salomé. Feeria barw, bogactwo życia, przepych willowej dzielnicy od wieków urzekają przybyszów i stanowią dumę jej mieszkańców. Wraz z artystami NARRACJI odwiedzimy Oliwę w dwa listopadowe wieczory, gdy z drzew opadną już liście, a słońce przesłonią gęste chmury. Chcemy, by zaprezentowane podczas festiwalu prace, spełniały funkcję sztucznych słońc, rozświetlających mroki jesiennej aury.

Jesteśmy zainteresowani zarówno projektami odnoszącymi się do bogatej historii dzielnicy, jak i inspirowanymi jej różnorodną współczesnością. Obecnie Oliwa jest urbanistyczną oraz społeczno-ekonomiczną wyspą, mieszczącą w sobie wszelkie cechy rozwiniętego polis. Znajdują się tu m.in. uniwersytet, szkoły, muzea, zoo, centra biznesowe i handlowe, katedra ze słynnymi organami czy wspaniały park. Oliwa zachowuje swój historyczny charakter, a jednocześnie stale się rozwija, zarówno pod względem ekonomicznym, jak społecznym i kulturalnym. Zwrócimy też uwagę na projekty prac podejmujących tematykę szerszą niż ta, którą wyznaczają ramy dzielnicy, np. na propozycje skupione wokół kwestii emigrantów, wykluczeń społecznych czy równości obywateli miasta.

Liczymy na projekty prac wykonanych w różnych technikach, takich jak wideo, instalacja, rzeźba czy interwencja. Warto pamiętać, że realizacje zaprezentowane zostaną w przestrzeni publicznej, zatem narażone będą na zmienne, listopadowe warunki atmosferyczne, których ewentualność już na poziomie projektowania należy wziąć pod uwagę. Ze względu na dużą rozległość dzielnicy trasa tegorocznych NARRACJI zamknięta zostanie w obszarze ulic: aleja Grunwaldzka, Kaprów, Stefana Żeromskiego, Artura Grottgera, Stanisława Witkiewicza, Leśnej, Kwietnej, Starego Rynku, Opata Jacka Rybińskiego, Artura Schopenhauera.

Dla osób rozważających zgłoszenie swojej pracy do konkursu zorganizowany zostanie specjalny spacer z kuratorem. Zainteresowanych zapraszamy 21 maja o godz. 18.00 przed budynek Rady Dzielnicy Oliwa (ul. Opata Jacka Rybińskiego 10), skąd wyruszymy przyjrzeć się bliżej interesującym zakątkom dzielnicy. Obowiązują zapisy: info@narracje.eu. Jednocześnie zachęcamy zainteresowanych do wcześniejszego zapoznania się z koncepcją kuratorską tegorocznej edycji festiwalu (poniżej).

Czy będziemy skłonni poddać się lirycznej wizji Rilkego? A może postanowimy zwrócić większą uwagę na zmieniającą się tu tkankę społeczną złożoną z mieszkańców przybyłych po II wojnie światowej, studentów i uczniów, pracowników tutejszych firm oraz turystów chcących zobaczyć słynne organy i park? Oliwa stanowi obecnie heterogeniczną przestrzeń łączącą w sobie echa bogatej historii, piękno tutejszego krajobrazu, dzielnicową codzienność oraz wielowątkową opowieść o naszych dążeniach i marzeniach o lepszym życiu.

Forma zgłoszenia

Zgłoszenia należy przesłać mailowo do 30 czerwca w pliku .pdf zatytułowanym wg wzoru: Imię_Nazwisko_Tytuł projektu_narracje2018 i powinno zawierać:

  • opis projektu (do 1800 znaków),
  • propozycję konkretnej lokalizacji,
  • wizualizacje (szkice, zdjęcia, obrazy wklejone w jednym dokumencie .pdf) lub poglądowe materiały filmowe,
  • specyfikację techniczną,
  • wstępną kalkulację kosztów,
  • krótkie CV oraz dane osobowe zgłaszającej/zgłaszającego projekt,

Informacje o wybranych projektach zostaną podane najpóźniej w pierwszej połowie września na stronie Instytutu Kultury Miejskiej. Organizatorzy skontaktują się mailowo lub telefonicznie z autorami wybranych projektów.

Warunki finansowe

Całkowite wynagrodzenie autora/autorów wybranego projektu zapewniane przez organizatorów wynosi 1500 (tysiąc pięćset) zł brutto. Budżet przeznaczony na produkcję wszystkich projektów wybranych w otwartym naborze to 15000 (piętnaście tysięcy) zł brutto. Osoby uczestniczące w otwartym naborze prosimy o wstępne oszacowanie kosztów produkcji swoich prac. O tym, ile prac zostanie wybranych zadecyduje kurator wraz z organizatorami festiwalu, średni budżet realizacji jednej pracy nie jest więc z góry określony. Ostateczne budżety projektów wybranych do realizacji ustalone zostaną po konsultacji z ich autorami.

Koncepcja kuratorska NARRACJE #10

Słońca w ciszy były jak wielki śpiew w zenicie
Kurator: Piotr Stasiowski
Gdańsk Oliwa, listopad 2018

23 lipca 1898 roku „w okolonej bukami altanie” Parku Oliwskiego miało miejsce niezwykłe zdarzenie. Młody Rainer Maria Rilke wspólnie ze swoją przyjaciółką, pisarką Lou Andreas-Salomé „obmyślają” zakończenie dla jednego z wierszy poety: „Spójrz, jak się wciąż ociąga życie, / nim się odmieni. Słońca w ciszy / były jak wielki śpiew w zenicie. / I wtem po zboczach szmer: słyszycie? – / i tylko lęk ci towarzyszy” (tłum. Adam Pomorski). W 2016 roku w parku odsłonięto tablicę upamiętniającą chwile opisane w dzienniku Rilkego. Możemy sobie wyobrazić pogodę tego letniego, słonecznego dnia, która znalazła odzwierciedlenie w wersach wiersza.

Niezwykły charakter dzielnicy nierozerwalnie łączy się z jej bogatą historią oraz wyjątkowym położeniem na zalesionym stoku, stanowiącym ramę tutejszego pejzażu. W XII wieku okolica została przekazana cystersom, którym dzisiejsza Oliwa zawdzięcza nie tylko nazwę, katedrę i wspaniały park, ale również wielowiekowe starania o rozwój osady. Oddalona od historycznego Gdańska, położona wśród lasów, stała się wymarzonym miejscem wypoczynku bogatych mieszczan, budujących tu swoje letnie rezydencje. I choć w 1926 roku Oliwę formalnie włączono w granice Gdańska, to – zachowując wyraźne ślady dawnego układu, architektury i specyficznego klimatu – do dziś sprawia ona wrażenie odrębnego miasta. Obecnie dzielnica jest urbanistyczną oraz społeczno-ekonomiczną wyspą, mieszczącą w sobie wszelkie cechy rozwiniętego polis. Znajdują się tu m.in. uniwersytet, szkoły, muzea, zoo, centra biznesowe i handlowe, katedra ze słynnymi organami czy wspaniały park. Oliwa zachowuje swój historyczny charakter, a jednocześnie stale się rozwija, zarówno pod względem ekonomicznym, jak społecznym i kulturalnym.

Jaki obraz wyłania się po analizie elementów składających się na wyjątkowy charakter dzielnicy? Co należałoby uznać za dominantę tej odsuniętej od centrum i tworzącej własne mikronarracje części miasta? Czy jesteśmy skłonni poddać się lirycznej wizji Rilkego, czy postanowimy zwrócić większą uwagę na zmieniającą się tu tkankę społeczną, złożoną z mieszkańców często przybyłych po II wojnie światowej, studentów i uczniów, pracowników tutejszych firm oraz turystów chcących zobaczyć słynne organy i park? Oliwa stanowi obecnie heterogeniczną przestrzeń łączącą w sobie echa bogatej historii, piękno tutejszego krajobrazu, dzielnicową codzienność oraz wielowątkową opowieść o naszych dążeniach i marzeniach o lepszym życiu.

Współcześni teoretycy urbanistyki radzą, by analizy funkcjonowania miasta nie przeprowadzać jednostronnie, by nie kierować się wyłącznie aspektami ekonomicznymi, kulturalnymi czy społecznymi. Sugerują raczej, by rozpatrywać te czynniki w formie równorzędnych sieci, gdzie każdy z nich ma równy wpływ na pozostałe. Taki – równoległy i równorzędny – sposób patrzenia na miasto Bruno Latour określił mianem „spojrzenia mrówki”. „Zdecydowaliśmy się być mrówką (ant), by stać się ANT!” pisał w swych rozważaniach❋. ANT to skrót od actor-network theory, czyli teorii aktora-sieci. Latour zwraca uwagę, że żyjąc w określonym miejscu i czasie doświadcza się różnorodnych emocji i zdarzeń, krzyżujących się na wzór sieci powiązań.

Celem dziesiątej, jubileuszowej edycji festiwalu NARRACJE jest taka właśnie próba wszechobejmującego odczytania Oliwy. Zadaniem zaproszonych artystów będzie odkrycie przed widzami tego, co – choć pozornie oczywiste – w szerszym kontekście uzyskuje nowe znaczenie. Do współtworzenia festiwalu, obok artystów wizualnych, zaprosimy również  socjologa, by z perspektywy swojej wiedzy i zawodowych doświadczeń spróbowali odnaleźć najciekawsze elementy dzielnicy. Z pozycji przemierzających wraz z widzami mrówek, przypatrzą się poszczególnym aspektom złożonej materii Oliwy: jej historii, teraźniejszości, bolączkom codziennego życia i widokom na przyszłość. Może dzięki interwencjom artystów będziemy mogli odkryć dzielnicę na nowo, przyglądając jej się niczym w zwierciadle. Rilke i Lou Andreas-Salomé pisali w tym miejscu o słońcach; my przyjrzymy się Oliwie po zmroku, w listopadowy wieczór, gdy wszystko będzie wyglądać inaczej.

Piotr Stasiowski

❋ Bruno Latour, „Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora sieci”, TAiWPN Universitas, Kraków. 2010, s. 258

Powiązane projekty