„Zmiennymi kluczami.” Literatura a doświadczanie to zbiór esejów poświęcony twórczości Paula Celana pod redakcją Miłosławy Borzyszkowskiej-Szewczyk. Książka jest podsumowaniem sesji popularnonaukowej zorganizowanej w Instytucie Kultury Miejskiej przy okazji setnej rocznicy urodzin Paula Celana. Publikację wydał Instytut Kaszubski we współpracy z Instytutem Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Książka zaprasza do rozpisanego na wiele głosów spotkania z twórczością poety uznanego za jedną z najważniejszych postaci powojennej liryki światowej. Zawiera sześć esejów badaczy i praktyków literatury z Niemiec, Polski i Ukrainy − Dietmara Albrechta, Jurija Andruchowycza, Miłosławy Borzyszkowskiej Szewczyk, Moniki Gromali, Pawła Piszczatowskiego i Marka Wilczyńskiego. Ukazuje różnorodne drogi, ujęcia oraz źródła fascynacji liryką ukształtowanego wielokulturowością europejskiego arcypogranicza – Bukowiny, leżącej współcześnie w granicach Ukrainy.
Sesji spotkań popularnonaukowych w Instytucie Kultury Miejskiej towarzyszyło wydarzenie artystyczne – intymny spektakl z fragmentami liryki, listów i esejów Celana czytanymi przez Roberta Więckiewicza w muzycznej interpretacji Mikołaja Trzaski. Ta wspaniała współpraca miała na celu przybliżenie twórczości Paula Celana szerszej publiczności. Wydane w formie książki teksty i rozmowy przygotowane zgodnie z koncepcją profesor Miłosławy Borzyszkowskiej-Szewczyk to kolejne odczytania i interpretacje twórczości poety, kierowane do literaturoznawców, tak samo jak do wszystkich czytelników Celana.
– mówi Aleksandra Szymańska, dyrektor Instytutu Kultury Miejskiej.
Poeta z Czerniowców uosabia wręcz modelowo wielokulturowy splot i ponadnarodowy charakter powojennej literatury niemieckojęzycznej. Rozpoznawany jest przede wszystkim jako autor „Fugi śmierci”, szyfrującej traumę Holocaustu językiem poezji. Wychodząc od „zafugowania” recepcji poety, autorzy esejów wytyczyli własne ścieżki. Ich teksty wprowadzają w Celanowską geopoetykę, w oddźwięki jego twórczości we współczesnej poezji i sztuce polskiej, a także do świata trudnej przyjaźni z Günterem Grassem.
Wydano z finansowym wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Miasta Gdańsk, Austriackiego Forum Kultury w Warszawie i Uniwersytetu Gdańskiego.
Partnerzy: Academia Baltica w Lubece / Sankelmark, Kilogram Records i Pracownia Badań nad Narracjami Pamięci Pogranicza / Uniwersytet Gdański.
Publikacja dostępna jest w sklepie internetowym IKM (sekcja książki: Gdańsk) www.sklepikm.pl w cenie 40 zł.
Wydawca: Instytut Kaszubski we współpracy z Instytutem Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Zdjęcia: Agnieszka Szumińska (autorka oprawy graficznej)