Akademia Gdańska: Czy istnieje kuchnia gdańska? Wynajdowanie i odtwarzanie tradycji kulinarnych miasta

Termin: 23 czerwca, godz. 18.00

Wstęp wolny

Miejsce: Instytut Kultury Miejskiej, Targ Rakowy 11, Gdańsk

Akademia Gdańska: Gdańsk od kuchni.

Dawne, gastronomiczne oblicze Gdańska było imponujące. Kawiarnie, browary, cukiernie, karczmy i bufety. Pamiętać należy również o ulicznych sprzedawcach oraz stoiskach sezonowych i jarmarcznych. W restauracjach podawano wykwintne potrawy, jak: chłodnik z wina, morele w cukrze, masło rakowe czy jabłka z kasztanami. Po 1945 roku gdańska gastronomia była skromniejsza, acz pomysłowa. Popularne bary mleczne i rybne, a także bary piwne z gastronomią czy koktajl bary i bistra, a nich kotlety z jaj, pasta rybna, gulasze, fasolka po bretońsku oraz torty bezowe i galaretka z bitą śmietaną. Dzisiejszy Gdańsk od kuchni to nie tylko powrót do tradycyjnych receptur, ale również ich udane połączenie z nowoczesnością. Tegoroczne wykłady Akademii Gdańska poświęcone będą gdańskiej sztuce kulinarnej w wielu odmianach. Prelekcje odbywać się będą w każdą trzecią środę miesiąca, o godz. 18:00, w Kunszcie Wodnym, siedzibie Instytutu Kultury Miejskiej.

Agata Bachórz

Czy istnieje „kuchnia gdańska”? Wynajdywanie i odtwarzanie tradycji kulinarnych miasta

W wykładzie zapraszam do spojrzenia na „kuchnię gdańską” z perspektywy socjologicznej. Zastanowię się, co dzisiaj kryje się pod tym terminem, choć nie przedstawię kanonu potraw ani nie wskażę konkretnych przepisów kulinarnych. Zamiast tego potraktuję kuchnię gdańską jako efekt zbiorowego wysiłku restauratorów i kucharzy, autorów i wydawców książek kucharskich, organizatorów wydarzeń kulinarnych czy lokalnych entuzjastów, którzy wyszukują, kształtują, reinterpretują i popularyzują tradycje. Przeanalizuję, w jaki sposób niektórzy mieszkańcy współczesnego Gdańska rekonstruują wybrane elementy kulinarnej przeszłości, adaptują je do dzisiejszych realiów i oczekiwań, a czasem tworzą alternatywne wersje dziedzictwa. Zastanowię się, kto i dlaczego uczestniczy w tych procesach, z jakich źródeł czerpie oraz jak te działania wpisują się w codzienne praktyki kulinarne gdańszczanek i gdańszczan. „Kuchnia gdańska” zostanie tu ukazana jako dynamiczna, niedokończona konstrukcja – żywa opowieść o mieście, tożsamości i przemianach społecznych, która odpowiada na współczesne potrzeby kulturowe i społeczne.

Agata Bachórz – socjolożka, adiunktka w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Gdańskiego. Zajmuje się badaniami nad uczestnictwem w kulturze, praktykami turystycznymi oraz – w ostatnim czasie przede wszystkim – społecznymi znaczeniami jedzenia. Autorka artykułów poświęconych miedzy innymi medialnym przedstawieniom tradycji kulinarnych, codziennym praktykom przygotowywania posiłków oraz pracy z jedzeniem jako pasji. Współautorka książki The Pierogi Problem. Cosmopolitan Appetites and the Reinvention of Polish Food (napisanej wspólnie z Fabio Parasecolim i Mateuszem Halawą), która zostanie opublikowana przez University of California Press w sierpniu 2025 roku i dotyczy współczesnych reinterpretacji kuchni polskiej oraz jej miejsca w globalnym kontekście kulinarnym.