Festiwal odbywa się jesienią, kiedy większość działań kulturalnych wkracza do galerii i instytucji. NARRACJE dają powód, by w dwa listopadowe wieczory wyjść z domu i odkrywać miasto na nowo. Instytut Kultury Miejskiej oraz Gdańska Galeria Miejska zapraszają kuratorów i kuratorki z Polski i z zagranicy do udziału w konkursie. W skład jury konkursowego wejdą: Ewa Łączyńska–Widz – dyrektorka BWA w Tarnowie; Olga Wysocka – zastępczyni dyrektora ZACHĘTY – Narodowej Galerii Sztuki, Stach Szabłowski – kurator sztuki, Piotr Stasiowski – dyrektor Gdańskiej Galerii Miejskiej, Aleksandra Szymańska – dyrektorka Instytutu Kultury Miejskiej. Szczegółowy regulamin znajduje się na stronie: www.narracje.eu, www.ikm.gda.pl/narracje oraz poniżej.
W trakcie ostatniej dekady profil festiwalu uległ zmianie: efektowne instalacje świetlne szybko ustępować zaczęły formom sprzyjającym krytycznemu spojrzeniu na przestrzeń i umożliwiającym zainicjowanie bliższego dialogu z nią. Z każdym rokiem NARRACJE wchodziły coraz głębiej w miasto – opuściły centrum, by z rosnącą odwagą zapuszczać się w kolejne dzielnice, które stawały się współorganizatorami i współkuratorami festiwalu. Miasto użycza NARRACJOM swych opowieści, sugeruje wątki, prowokuje rozwiązania, opierając się pewnym realizacjom i sprzyjając innym.
Siła festiwalu polega na szacunku, z jakim jego twórcy podchodzą do żywego organizmu miasta i wyczuciu w sposobie pracy z przestrzenią i jej prawomocnymi rezydentami – mieszkańcami. Świadomi pokus i niebezpieczeństw kuratorzy i artyści dbają, by prace powstające z myślą o konkretnych lokalizacjach nie stygmatyzowały odwiedzanych dzielnic i nie uprzedmiotowiały ich mieszkańców.
Projekty prezentowane podczas NARRACJI powstają przy użyciu różnych technik – są wśród nich prace audiowizualne, świetlne, interaktywne, performatywne, filmowe. Duża ich część powstaje zwykle specjalnie na potrzeby festiwalu i ma charakter site-specific.
Z programem poprzednich edycji NARRACJI zapoznać się można na stronie http://narracje.eu/narracje2019/o-festiwalu/archiwum/.
13. edycja festiwalu NARRACJE odbędzie się w gdańskiej dzielnicy Przeróbka. To nieduża dzielnica robotnicza – nie ma tu znaczących instytucji, kościoła czy nawet parku. Zabudowa jest jednak stosunkowo różnorodna: znajdziemy tu zarówno nieduże domy otoczone ogrodami, jak i ceglane kamienice czy nawet 10-piętrowe wieżowce. Jej historię można streścić w jednym zdaniu: do XX wieku znajdowały się tu łąki, na których flisacy suszyli – „przerabiali” – zboże sprzedawane w Gdańsku, następnie zaś tutejsza nieduża osada zamieniła się w dzielnicę robotniczą, której kształt i rytm życia wyznaczały Zakłady Taboru Kolejowego.
Geograficzne położenie dzielnicy jest niezwykle ciekawe, gdyż zajmuje ona zachodnią część Wyspy Portowej. Wyspa Portowa jest drugą – po Wyspie Sobieszewskiej – największą wyspą Gdańska. Powstała w 1840 roku, kiedy to spiętrzone przez zator lodowy wody Wisły przebiły nowe ujście do Zatoki Gdańskiej, odcinając od pozostałej części Mierzei Wiślanej obszar dzisiejszej Wyspy Portowej. Nowe ujście Wisły otrzymało miano Wisły Śmiałej, zaś stare koryto nazwano Martwą Wisłą. W 1912 roku oddano do użytku Most Siennicki, największy most zwodzony w Gdańsku – wcześniej od strony centrum miasta na Przeróbkę można się było dostać jedynie z pomocą promu kursującego przy owianej legendą Gęsiej Karczmie – zajeździe, w którym gościli król Jan III Sobieski i car Piotr I.
W 1912 roku ruszyła budowa Głównych Warsztatów Kolejowych Gdańsk-Troyl. Budynki warsztatów rozmieszczono na obszarze 30 hektarów, wśród nich znalazły się dwie największe hale przemysłowe na Pomorzu Gdańskim. Budynki otrzymały efektowną i spójną oprawę architektoniczną. Po stoczniach, zakłady kolejowe były największym pracodawcą w Gdańsku, dlatego wkrótce obok nich zaczęto budować domy dla robotników, co znacznie wpłynęło na zmianę charakteru i wyglądu dzielnicy.
Według wspomnień mieszkańców, powojenna Przeróbka bardziej przypominała wieś lub odległe przedmieście niż dzielnicę dużego miasta – domy otoczone były rozległymi sadami, ogrodami i podwórzami, na których hodowano zwierzęta. Z czasem jednak ogrody likwidowano i w ich miejscu stawiano kolejne budynki. W latach 50. przy ulicy Lenartowicza powstały 2-piętrowe domy, których spadziste dachy dobrze nawiązywały do zabudowy z okresu Wolnego Miasta. W latach 60. głównymi miejscami rozrywki dla mieszkańców dzielnicy było Kino Zorza (obecnie w budynku znajduje się sklep z farbami) oraz klub Sezam zlokalizowany w budynku stołówki przy bramie głównej Zakładów Naprawy Taboru Kolejowego.
W latach 70. i 80. mieszkańcy chętnie odwiedzali kawiarnię Kamena ulokowaną w samym sercu dzielnicy, a następnie również Starą Karczmę Gdańską znajdującą się w pobliżu Martwej Wisły.
Lata 90. i związane z nimi przemiany gospodarcze doprowadziły do dużego bezrobocia. Coraz gorzej wyglądały ulice dzielnicy. Pod koniec tysiąclecia ruszyły prace nad budową nowoczesnej drogi prowadzącej do portu – na jej potrzeby zbudowany został Most III Tysiąclecia im. Jana Pawła II, który po Moście Siennickim stał się drugą możliwością dojazdu do dzielnicy i, co ważne, odciążył Most Siennicki i mieszkalną część Przeróbki od bardzo uciążliwego ruchu tranzytowego.
Modernizację głównych ulic Przeróbki przyniósł XXI wiek: dokonano przebudowy torowiska, powstały nowe przystanki w tzw. typie wiedeńskim. Odnowiono część domów, wykonując termoizolację i malując elewacje pastelowymi barwami.
Fragment opracowania na temat gdańskiej Przeróbki autorstwa Klaudiusza Grabowskiego. Pełen opis dzielnicy dostępny w pliku [POBIERZ].
Konkurs trwa od 16 września do 30 listopada 2020 roku. Zgłoszenia przyjmowane są drogą mailową: info@narracje.eu lub pocztą tradycyjną na adres Instytut Kultury Miejskiej, ul. Długi Targ 39/40, 80 – 830 Gdańsk z dopiskiem „NARRACJE 2021/2022”.
Wyniki konkursu zostaną ogłoszone na stronie www.ikm.gda.pl i www.ggm.gda.pl.
Organizator: Instytut Kultury Miejskiej | Współorganizator: Gdańska Galeria Miejska